Spontane vegetatie op Ceres

Spontane vegetatie ontwikkeling op het terrein van de voormalige steen- en draineerbuizenfabriek Ceres.

hart

Ceres na de afbraak in 1974, achter de schoorteenpijpen


Kaal en kapotgereden

Na de afbraak in de winter van '73-'74 ligt het terrein er kaal en troosteloos bij. Hoewel het al na een jaar grotendeels is begroeid met grassen en ruigte kruiden, blijft het terrein overzichtelijk. Bomen of struiken doen het aanvankelijk niet op de vastgereden klei- en puinbodem. Zo hier en daar is het zelfs voor grassen en kruiden niet om door te komen; op dergelijke locaties blijft het enkele jaren onbegroeid. Pas na een tiental jaren begint de spontane ontwikkeling van houtige gewassen op gang te komen. Wel zijn er enkele bomen en struiken aangeplant, die het de eerste jaren tamelijk moeilijk hebben en weinig groeien.



Van 'niets doen' naar landschaps- en hooiland beheer

Behalve de aanplant van enkele bomen en struiken (voornamelijk aan de randen van het terrein) bestaat het natuurbeheer tot 1980 uit 'niets doen'. Oostelijk van het huis wordt incidenteel gemaaid en omstreeks 1990 definitief in maai beheer genomen. Het westelijk gedeelte wordt na de eeuwwisseling in maaibeheer genomen, waarbij het gemaaide gebied vrijwel elk jaar iets wordt vergroot. Op andere gedeelten is er spontane opslag van struiken bomen; deze worden beheerd door periodiek kappen of te verwijderen.

Ceres, begin mei 1983: grassige ruigten en nog steeds boomloos. Op het grasland vol paardebloemen stonden vroeger de droogschuren en de iepen langs de weg staan er nu niet meer.



Ongeveer de helft van het Ceres terrein heeft tegenwoordig een hooiland beheer (pagina hooiweiden). Hieronder enkele voorbeelden van de resultaten van dit beheer. Deze foto's zijn gemaakt in 2014-16.




Vanaf eind maart bloeit Gewone veldbies; dit is de eerste soort van de hooilandvegetatie die in bloei komt. Het gras is nog laag; daardoor kan de Veldbies er met z'n hoogte van 10-20 cm nog makkelijk bovenuit.




Midden mei: Kleine ratelaar (rode lijst, gevoelig) bloeit volop. Het is een half parasiet die water en voedingsstoffen steelt uit de wortels van andere planten, vooral van grassen.




Begin juni. Het gele Weidehavikskruid heeft kluwens van bloemen op de langste stelen; die van Oranje havikskruid staan op wat kortere stelen en de laagste met slechts een bloem zijn van Muizenoor.




Midden juni bloeit de Rietorchis. Het eerste bloeiende exemplaar werd in 2009 ontdekt; vanaf 2016 zijn dat er meer dan 100.


Sinds 2015 ook de Gevlekte orchis (rechts).




Eind juni, vlak voor het maaien: Knoopkruid, Margrieten en grassen staan in bloei, maar er is ook al veel zaad gezet.




Augustus: hergroei na de hooitijd (juni-juli). Veel Rode klaver en Pastinaak.

Website Steenfabriek Ceres



Bijzonderheden:

De jongen rechts op de foto is Jip Noest, destijds 6 jaar oud.

© 2024 Bert Lanjouw contact links